STORM String Quartet ή αλλιώς όταν η κλασική μουσική συναντά το σήμερα
Μπορεί η κλασική μουσική να “μιλήσει” στη σύγχρονη εποχή; Οι STORM αποδεικνύουν πως ναι — και με τρόπο αυθεντικό, τολμηρό και βαθιά συναισθηματικό.
Σε αυτή την αποκλειστική συνέντευξη για το analyzeit.gr, το πολυβραβευμένο κουαρτέτο εγχόρδων STORM μάς μιλά για την ισορροπία ανάμεσα στην παράδοση και την καινοτομία, τη δύναμη της συλλογικής δημιουργίας, τις εμπειρίες τους σε νοσοκομεία και Candlelight Concerts και το πώς η μουσική μπορεί (και πρέπει) να είναι προσβάσιμη σε όλους. Μια συζήτηση με αλήθεια, χιούμορ και έμπνευση.
Οι STORM ξεχωρίζουν για τον τρόπο που συνδυάζουν την κλασική μουσική με σύγχρονες επιρροές. Πώς ισορροπείτε ανάμεσα στον σεβασμό προς την παράδοση και την ανάγκη για καλλιτεχνική καινοτομία;
Για εμάς, αυτή η ισορροπία είναι σαν ένας συνεχής διάλογος ανάμεσα στο παλιό και το καινούργιο. Η κλασική μουσική είναι το θεμέλιό μας — κάτι που σεβόμαστε βαθιά — αλλά δεν τη βλέπουμε ως κάτι “κλειστό” ή περιοριστικό. Την προσεγγίζουμε με φρέσκια ματιά, ενσωματώνοντας ρυθμούς από άλλα είδη μουσικής πάντα με το δικό μας ηχόχρωμα. Και το ίδιο ισχύει και αντίστροφα: όταν παίζουμε κομμάτια έξω από τον κλασικό χώρο, όπως όπως ποπ, ροκ, τζαζ, ηλεκτρονική, ακόμα και παραδοσιακή μουσική, τους δίνουμε πολλές φορές μια πιο κλασική αισθητική. Δεν μας ενδιαφέρει να σπάσουμε τους κανόνες για χάρη της ανατροπής. Αντίθετα, μας εμπνέει η ιδέα ότι μπορούμε να χτίσουμε πάνω στην παράδοση και να την εξελίξουμε — χωρίς να χάνουμε την ταυτότητά μας
Η μουσική σας βασίζεται στη στενή συνεργασία μεταξύ σας. Πώς καταφέρνετε να συντονίζετε τέσσερις ξεχωριστές καλλιτεχνικές φωνές σε ένα αρμονικό αποτέλεσμα;
Δεν είναι μυστικό: είμαστε πολύ διαφορετικοί μεταξύ μας — και αυτό είναι καλό! Ο καθένας μας έχει τη δική του αισθητική, τα ακούσματά του, τον τρόπο του – και αυτό είναι που κάνει τα πράγματα ενδιαφέροντα. Δεν προσπαθούμε να μοιάσουμε μεταξύ μας ή να “στρογγυλέψουμε” τις διαφορές μας. Αντιθέτως, τις χρησιμοποιούμε για να εμπλουτίσουμε τη μουσική μας και να δημιουργήσουμε κάτι κοινό. Υπάρχει ειλικρίνεια, σεβασμός και ένας διαρκής διάλογος. Στις πρόβες λέμε αυτό που σκεφτόμαστε, δοκιμάζουμε ιδέες, ακούμε ο ένας τον άλλον, γελάμε, εννοείται διαφωνούμε, αλλά τελικά πάντα βρίσκουμε τη χρυσή μας τομή. Στο τέλος της ημέρας, αυτό που μας ενώνει είναι η αγάπη για τη μουσική και το κοινό όραμα. Και πάνω στη σκηνή… είμαστε απλώς οι εαυτοί μας. Ο καθένας με τον χαρακτήρα και την προσωπικότητά του, αλλά πάντα μαζί.
Έχει υπάρξει στιγμή διαφωνίας ή δημιουργικής τριβής που τελικά οδήγησε σε κάτι απρόσμενα όμορφο;
Σχεδόν πάντα. Οι πρόβες μας δεν είναι απλώς τεχνική προετοιμασία – είναι ένας ζωντανός διάλογος. Κάποιες φορές, μια ερμηνεία γεννιέται μέσα από τη διαφωνία: μια παύση που κρατά λίγο παραπάνω, μια φράση που ζητά να ειπωθεί αλλιώς. Δεν φτιάχνουμε όλοι μαζί τη μουσική από το μηδέν, αλλά της δίνουμε πνοή μαζί. Κι όταν οι φωνές μας δεν συμφωνούν αμέσως, συμβαίνει κάτι μαγικό – ανακαλύπτουμε εκδοχές που κανείς δεν είχε προβλέψει. Μοιάζει σαν η μουσική να μάς οδηγεί εκεί που πρέπει, αρκεί να την ακούσουμε.
Τα Candlelight Concerts προσφέρουν μια μοναδική, σχεδόν κινηματογραφική εμπειρία. Πώς σας επηρεάζει αυτή η ατμόσφαιρα ως ερμηνευτές;
Η ατμόσφαιρα είναι πραγματικά ξεχωριστή — σχεδόν βγαλμένη από ταινία. Το φως των κεριών απαλύνει τον χώρο και δημιουργεί μια οικειότητα που δεν τη συναντάς εύκολα. Είναι σαν να παγώνει ο χρόνος για λίγο και να μένουν μόνο ο ήχος και η αίσθηση. Ως ερμηνευτές, αυτό μας επηρεάζει βαθιά: γινόμαστε πιο συναισθηματικοί, πιο προσεκτικοί, πιο παρόντες. Νιώθουμε επίσης ότι η απόσταση με το κοινό σχεδόν εξαφανίζεται. Περισσότερο μοιάζει με μια βραδιά μεταξύ φίλων — όπου όλοι, είτε παίζουν είτε ακούν, είναι μέρος της ίδιας εμπειρίας. Είναι μια πολύ δυνατή μορφή επικοινωνίας.
Πιστεύετε ότι το ελληνικό κοινό είναι πλέον πιο ανοιχτό σε υβριδικά μουσικά σχήματα και πειραματισμούς; Τι ρόλο πιστεύετε ότι παίζουν οι STORM σε αυτή την εξέλιξη;
Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε μια μεγάλη αλλαγή. Το κοινό είναι πιο δεκτικό σε συνδυασμούς που παλιότερα μπορεί να έμοιαζαν ασύμβατοι. Ίσως γιατί η παγκόσμια σκηνή κινείται προς αυτή την κατεύθυνση, ίσως γιατί το διαδίκτυο έχει εκθέσει τους ακροατές σε περισσότερα μουσικά είδη. Όσο για εμάς, θέλουμε να συμβάλλουμε στη διάδοση αυτής της ανοιχτής νοοτροπίας, δείχνοντας ότι η μουσική δεν έχει σύνορα. Και είναι αυτό που προσπαθούμε τα 12 χρόνια που είμαστε μαζί. Αν μπορούμε να εμπνεύσουμε έστω και έναν ακροατή να δει τη μουσική με άλλα μάτια, τότε έχουμε πετύχει κάτι σημαντικό.
Έχετε πραγματοποιήσει εμφανίσεις σε νοσοκομεία και έχετε δημιουργήσει μουσικό βίντεο για άτομα με προβλήματα ακοής. Πόσο σημαντική είναι για εσάς η προσβασιμότητα στη μουσική;
Η μουσική ανήκει σε όλους. Δεν πρέπει να είναι προνόμιο λίγων, αλλά μια εμπειρία που μπορεί να αγγίξει όποιον το επιθυμεί, ανεξάρτητα από τις συνθήκες του. Οι εμφανίσεις σε νοσοκομεία ήταν από τις πιο συγκινητικές εμπειρίες μας. Η μουσική εκεί δεν ήταν απλώς διασκέδαση – ήταν παρηγοριά, ελπίδα, επικοινωνία χωρίς λόγια. Όσο για το βίντεο που δημιουργήσαμε για κωφούς, ήταν μια υπενθύμιση ότι η μουσική δεν είναι μόνο ήχος – είναι ρυθμός, δόνηση, εικόνα, συναίσθημα. Μια συνειδητοποίηση ότι πρέπει να μάθουμε να “ακούμε” πραγματικά τις φωνές που είναι διαφορετικές από τη δική μας, να δεχτούμε ότι δεν υπάρχει μόνο ένας τρόπος να απολαύσει κανείς τη μουσική, ότι είναι δικαίωμα του καθενός να επιθυμεί και να έχει πρόσβαση σε αυτήν και ότι το να κρίνουμε με βάση τη δική μας αντίληψη και εμπειρία, χωρίς να μαθαίνουμε τις ανάγκες των άλλων από τους ίδιους, δεν μπορεί παρά να οδηγήσει σε περιορισμούς και αποκλεισμούς. Θέλουμε να συνεχίσουμε να σκεφτόμαστε νέους τρόπους και να δημιουργούμε συνθήκες για να μπορεί η μουσική να είναι προσβάσιμη σε όλους, χωρίς διακρίσεις.
Τι θα λέγατε σε έναν νέο καλλιτέχνη που θέλει να δημιουργήσει κάτι “εκτός πλαισίων” αλλά διστάζει λόγω αγοράς ή αποδοχής;
Θα του λέγαμε να τολμήσει. Κάθε τι νέο, μπορεί να βρίσκει αρχικά εμπόδια, αλλά αν υπάρχει αλήθεια και πάθος σε αυτό που δημιουργεί, θα βρει και τον δρόμο του. Η αγορά μπορεί να είναι απρόβλεπτη, αλλά οι άνθρωποι πάντα αναζητούν κάτι που τους αγγίζει πραγματικά. Και πολλές φορές, οι καινοτόμοι είναι αυτοί που αργότερα γίνονται σημείο αναφοράς. Οπότε, καλύτερα να ρισκάρεις για κάτι αυθεντικό, παρά να προσαρμοστείς σε κάτι που δεν σε εκφράζει.
